SOS Kinderdorpen in Marokko bereidt, in samenwerking met de lokale autoriteiten, voor om kinderen die ouderlijke zorg hebben verloren als gevolg van de aardbeving, te voorzien van tijdelijke alternatieve zorg in de buurt van Marrakech. Voor het personeel ter plaatse zal dit een grote verantwoordelijkheid zijn. We vroegen een van de psychologen ter plaatse, Meryem Abou Hafs, hoe zij zich voorbereidt op de komst van deze kinderen.
Deze kinderen hebben veel verloren – hun ouders, hun huizen, alles. Wat kun je tegen ze zeggen?
”De kinderen ervaren het verlies van hun ouders, het verlies van een routine, het verlies van een leven dat ze kenden, en toch zijn ze erg veerkrachtig. Voor kinderen die rouwen, is het essentieel om hun gevoelens te uiten door middel van verhalen of tekeningen. We kunnen hen bijvoorbeeld het verhaal vertellen van een kind dat dezelfde aardbeving heeft meegemaakt. Via het verhaal zal het kind proberen de ervaring vanuit een ander perspectief te verwerken en te begrijpen en zal het zich realiseren: “Oh, ik kan me identificeren met dit verhaal en de hoofdpersoon.” Het is belangrijk dat het kind niet het gevoel heeft: “Ik ben een slachtoffer”. In plaats daarvan moeten we proberen de kinderen het gevoel te geven dat ze iets aan deze situatie kunnen doen.”
Welke emoties en welk gedrag verwacht je te zien bij kinderen die naar het programma komen?
”Kinderen die zo’n traumatische en stressvolle gebeurtenis hebben meegemaakt, zijn waarschijnlijk erg emotioneel: bang, huilerig, opgewonden of vertonen andere symptomen. Het kan moeilijk voor hen zijn om hun gevoelens te uiten of zelfs emoties te voelen, vanwege de schok. In deze omstandigheden worden sommige kinderen agressief, angstig of depressief. Anderen geven er de voorkeur aan om te zwijgen. We verwachten veel verschillende emoties en symptomen te zien. Het team van psychologen en vrijwilligers zal er alles aan doen om hen te ondersteunen en in hun behoeften te voorzien.”
Wat moet er gebeuren om de kinderen te ondersteunen die hun ouders hebben verloren?
”Ten eerste hebben ze een gevoel van gemeenschap nodig, een gevoel dat ze hier in veiligheid zijn met andere kinderen. Ik denk dat we hen enorm kunnen helpen. Daarnaast nemen we niet één kind op, maar meerdere kinderen met dezelfde ervaring, namelijk het verlies van één of beide ouders. Op deze manier kunnen ze zien: “Ik ben niet alleen. Er zijn andere mensen met wie ik deze traumatische ervaring deel.” Dat kan voor hen een voordeel zijn. Bovendien zullen we als team niet proberen ze te herstellen of veranderen, maar ons richten op het valideren van hun ervaring en hen duidelijk maken dat het normaal is om je zo te voelen. Daarom moeten we ze in eerste instantie verwelkomen op een plek die hen veiligheid biedt. Emotionele veiligheid is een noodzaak. Zodra daarop is voortgebouwd, is het mogelijk om te beoordelen wat voor soort interventie de kinderen het meest nodig hebben en een plan te maken. Het moet geen plan zijn voor één of twee maanden, maar voor jaren.”
Voor de medewerkers die deze kinderen opvangen en verzorgen, zal dit ook een zeer moeilijke situatie zijn. Hoe bereiden jullie hen voor?
”We plannen een workshop om onze medewerkers de tools en vaardigheden mee te geven die ze nodig hebben om met deze uitdagende situatie om te gaan. Daarnaast zullen we hen nauw begeleiden en ondersteunen terwijl de kinderen onder onze hoede zijn.”
Hoe luisteren jullie naar de schrijnende verhalen van de kinderen?
”We verzorgen therapiesessies voor de kinderen, maar we ondersteunen de zorgverleners ook door middel van therapeutische sessies.”
